O 9:00 będzie obradowała sejmowa komisja nadzwyczajna do spraw działań przeciwpowodziowych i usuwania skutków powodzi z 2024 roku. W porządku obrad dwa projekty - rządowy i poselski autorstwa PiS.

Posiedzenie rządu rozpocznie się o 10:00. W porządku obrad "raport o sytuacji powodziowej, w tym informacja o mechanizmach wsparcia dla osób i podmiotów poszkodowanych" oraz projekt ustawy budżetowej na 2025 rok.

Ministrowie zajmą się także projektem Strategii zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2025–2028 oraz Trzyletnim planem limitu mianowań urzędników w służbie cywilnej na lata 2025–2027.

O 11:15 w Sejmie rozpoczną się konsultacje eksperckie Prawa i Sprawiedliwości "Powódź 2024 – przyczyny i skutki".

- Mamy wypłacone zasiłki, 36 tysiącom 974 rodzinom, to do wczoraj wieczorem, na ten cel zostało uruchomione 135 milionów złotych, natomiast całościowe środki uruchomione przez ministra finansów i ministra spraw wewnętrznych i administracji na usuwanie skutków powodzi do tej pory, to jest 622 miliony złotych 800 tysięcy – stwierdził Tomasz Siemoniak w części jawnej posiedzenia Rady Ministrów.

_ Jak państwo widzicie, nie ma mowy o naszej dekoncentracji. Znaczy każdy z nas by chciał, ja bym chciał dzisiaj w tę sobotę móc uroczyście ogłosić koniec powodzi i rzeczywiście tych zagrożeń jest coraz mniej, ale fala ciągle jest ponad poziomy alarmowe w zachodniopomorskiem i jeszcze kilka dni musimy poczekać, aż te stany wszędzie ustabilizują się poniżej stanów alarmowych - stwierdził premier Donald Tusk w trakcie posiedzenia rządu.

- Odpowiedzialnie możemy powiedzieć, że zagrożeń porównywalnych z tym, co działo się 2 tygodnie temu, 10 dni temu na Opolszczyźnie, Dolnym Śląsku nie ma na Odrze, natomiast ze względu na tę ciągle bardzo wysoką, długą falę, presję na wały, te wały muszą o wiele więcej wytrzymać niż kiedykolwiek przewidywano, więc jeszcze bądźmy ostrożni z optymistycznymi, finalnymi komunikatami - powiedział szef rządu.

- Wiemy że informacje o zbliżającym się niebezpieczeństwie były znane i dostępne dla ośrodka rządowego co najmniej 11 [września], ale w gruncie rzeczy powinny być już przynajmniej 10, bo już wtedy te informacje dotarły do Polski. Dotarły w formie, która nie pozostawiała wątpliwości - jest niebezpieczeństwo, że dojdzie do bardzo poważnych wydarzeń, powodzi. Dlaczego te informacje nie zostały odpowiednio wykorzystane? Tego nie wiem. To jeszcze sprawa, pytanie, na które musimy odpowiedzieć. To ogromnie ważne pytanie. Wiemy też, jaka była reakcja władzy w momencie, w którym nie można już było uznawać, udawać że się nie widzi tego, co się dzieje - stwierdził Jarosław Kaczyński w trakcie konferencji w Sejmie.

- To była reakcja, która miała charakter z jednej strony teatralizacji życia publicznego i to w tym momencie, w którym ta teatralizacja, która jest najmniej potrzebna, w momencie bardzo ciężkiego kryzysu, na który trzeba bardzo szybko, energicznie reagować. Skutkiem tej teatralizacji, tej głównym bohaterem był Donald Tusk, był pewien paraliż decyzyjny. Ta teatralizacja nawiązywała do pewnej bardo już starej socjotechniki - dobry car i źli bojarze i ta socjotechnika paraliżowała jeżeli chodzi o podejmowanie przez funkcjonariuszy publicznych niższych premier szczebli różnego rodzaju decyzji. Bo jeśli np. car mówi, ze będzie dobrze, to trudno powiedzieć, że będzie źle”. Jeżeli car mówi, że tama nie padnie, nie zawali się, nie będzie kolejnego nieszczęścia, to znów trudno protestować - mówił dalej.

- Cały czas trwa szacowanie szkód i wyliczenia dotyczące obiektów, które ucierpiały podczas tej strasznej powodzi, wiemy już teraz o ponad 17 tysiącach budynków mieszkalnych, prawie 8,5 tysiąca budynków gospodarczych, prawie 1150 budynków użyteczności publicznej, szeroko rozumianej, w tym 141 szkół, 41 mostów, 45 przepompowni, 121 uszkodzonych dróg, 31 obiektów sportowych, 25 oczyszczalni ścieków, 67 żłobków i przedszkoli, więc to pokazuje, jaka jest ranga tego wyzwania, które przed nami – stwierdził Marcin Kierwiński w części jawnej posiedzenia Rady Ministrów.

- Oficjalnie jest podana liczba 9 ofiar śmiertelnych, ale są liczne informacje, prawdziwe albo nie, nie rozstrzygam tego w tej chwili, że było tych ofiar więcej. No i są najwyraźniej mechanizmy, które powodują, że te informacje, nie są przynajmniej oficjalnie przekazywane - stwierdził Jarosław Kaczyński w trakcie konferencji w Sejmie.

- Wojsko realizuje wszystkie postawione przez nas zadania od samego początku. Od powzięcia pierwszej informacji i postawienie w gotowości, utworzenie Wojskowych Zgrupować Zadaniowych na zalanym terenie, na terenie, na którym istniało ryzyko zalania i gdzie wystąpiły opady, jak również zgrupowań inżynieryjnych, to się działo wszystko od 11 września. Teraz to zadanie, które postawił pan premier, będzie też w trybie pilnym zrealizowane dot. województwa podkarpackiego – stwierdził Władysław Kosiniak-Kamysz w części jawnej posiedzenia Rady Ministrów.

- Jakie były przyczyny tych decyzji, już wspominałem, ale wiadomo też, że wieści o tym, że w gruncie rzeczy o ocalenie większych miast, tych najwiekszych w tym regionie, przede wszystkim Wrocławia, ale także Opola, przed zalaniem, to była przesłanka podstawowa. Ta przesłanka ma swoje aspekty społeczne, ale ma także polityczne, wyborcze, bo zbliżają się wybory prezydenckie, tam tych wyborców jest znacznie więcej niż na terenach, które były zalewane. Nie chcę sugerować, że tym się kierowano, nie mam takiej pewności, ale to na pewno sprawa do rozważenia - stwierdził Jarosław Kaczyński w trakcie konferencji w Sejmie.

- Ten model, który został przyjęty, a także ten model, który ostatnio został zadeklarowany przez obecnego premiera, to znaczy że przybędą tutaj w ilości symbolicznej, 100 osób, żołnierze niemieccy, to coś, co nie powinno mieć miejsca, z tego względu, że godzi w takie konieczne poczucie samodzielności narodu i tego, że naród jest sam w stanie sobie dać radę i w tego rodzaju sytuacjach trudnych, bardzo trudnych, tragicznych, ale nie takich, jak zdarzyły się i trwają dalej na Ukrainie, gdzie oczywiście pomoc jest uzasadniona - stwierdził Jarosław Kaczyński w trakcie konferencji w Sejmie.

- Od pierwszych godzin współpracujemy w ramach sztabu kryzysowego z policją i prokuraturą, jeśli chodzi o te zdarzenia, które mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo ludzi mieszkających na terenach powodziowych. Każdy tego typu akty czy to jest fałszywa zbiórka, czy to są inne przestępstwa w sieci, czy celowa dezinformacja i dobrze, że pan premier jeszcze raz o tym wspomniał – stwierdził premier Donald Tusk w części jawnej posiedzenia Rady Ministrów.

Tusk: Tam, gdzie jest powódź każde przestępstwo i wykroczenie, nabiera szczególnie ohydnego wymiaru

- Tam, gdzie jest powódź, każde przestępstwo, każde wykroczenie, nabiera szczególnie ohydnego wymiaru. Dlatego dziękuję policji i tu patrzę na ministra Myrchę też proszę jeszcze raz przekazać prokuratorowi generalnemu słowa uznania za bardzo szybkie działania, które umożliwiają sądom też szybie wskazywanie ludzi, którzy decydują się czy to na kradzież, czy wyłudzanie, czy fałszywe alarmy – kontynuował.

- Wojewoda zachodniopomorski wystąpił teraz, w czasie tej powodzi o możliwość ostrzału, w sytuacji, w której stwierdzono by, że wał jest zagrożony poprzez pracę bobrów. Żaden bóbr nie ucierpiał, tę możliwość otworzono, ale nie po to, aby jej nadużywać – stwierdził premier Donald Tusk w części jawnej posiedzenia Rady Ministrów.

- Podjąłem też decyzję, w porozumieniu z ministrem Klimczakiem, że wszystkie wały, które będą odbudowywane na nowo, lub nowe wały będą zabezpieczone odpowiednimi instalacjami, siatkami. Te konstrukcje będą inne po to, żeby bobry nie mogły robić szkody w tych wałach i wtedy nie będzie potrzeby neutralizacji bobrów w czasie powodzi tam na wałach, więc mówiąc krótko, będzie dobrze, panie bobrze – dodał.

- 2 miliardy złotych zostało zabezpieczone w budżecie na rok 2024. Widzimy w tej chwili w ministerstwie, potencjał ma pewne zwiększenie tej kwoty. Jesteśmy w stałym kontakcie z szefem MSWiA i z pełnomocnikiem ds. odbudowy. Decyzja odnośnie do potencjalnej nowelizacji budżetu na rok 2024 nie została jeszcze podjęta, na bieżąco analizujemy informacje o stratach, równolegle w stronę przychodową i wydatkową budżetu, natomiast trzeba powiedzieć otwarcie, że prawdopodobieństwo takiej nowelizacji istotnie wzrosło – stwierdził Andrzej Domański w części jawnej posiedzenia Rady Ministrów.

- Jeżeli chodzi o budżet na rok 2025, to zwiększamy w nim rezerwę na przeciwdziałania i usuwanie skutków klęsk żywiołowych, do kwoty 3 miliardów 191 milionów złotych, ta rezerwa oczywiście w przyszłości również może ulec zwiększeniu – dodał.

- Nigdy mi nie przyszło do głowy [podczas posiedzenia sztabu kryzysowego], żeby wykorzystywać te zespoły w taki sposób, jak to miało miejsce podczas ostatniej powodzi, kiedy premier Tusk rugał, beształ urzędników, co nawet dziennikarz wiadomo jakiej opcji politycznej Jacek Żakowski nazwał Putinadą. Bo rzeczywiście car powiedział i strach obleciał podwładnych, bali się reagować i bezpośrednio temu należy przypisać zbyt późne reagowanie, brak odpowiednich reakcji - stwierdził Mateusz Morawiecki w trakcie konferencji PiS w Sejmie.

- 
Przygotowaliśmy Białą Księgę powodzi, która składa się z 6 podstawowych sekcji. Pokazanie tego, co tutaj w dużym stopniu już wybrzmiało, czyli uśpienie czujności, brak przygotowania na nadejście tej wielkiej wody i tutaj odpowiednie kalendarium, które jest zbudowane po to, żeby nikt o tym nie zapomniał i na bazie tego można było wyciągać wnioski - stwierdził Mateusz Morawiecki w trakcie konferencji PiS w Sejmie.

- Druga sekcja to złe zarządzanie w trakcie przepływów fali powodziowej i spóźniona reakcja dot. zalanych miast, wsi. O tym też tutaj już była mowa. Trzecia to chaos informacyjny i brak podstawowych informacji dla zagrożonych mieszkańców. Wiemy doskonale, że po tych fałszywych komunikatach, po tych błędach komunikacyjnych rozpętało się piekło i ciężko było zapanować nad tym, ponieważ doprowadziło do demobilizacji służb, działania po stronie samorządów i w związku z tym zdemobilizowało również ludzi - mówił dalej.

- Czwarty punkt to brak wsparcia mieszkańców borykających się ze skutkami powodzi po zejściu wody i brak tarczy dla powodzian, realnej tarczy dla powodzian, takiej jakich wiele stosowaliśmy w przypadku kataklizmów, które dotknęło naszą ojczyznę w ostatnich latach - zaznaczył.

- Sekcja piąta to działania w zakresie blokowania inwestycji przeciwpowodziowych. To też musi zostać bardzo dokładnie przeanalizowane i osłabianie instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo - mówił Morawiecki.

Jak dodał były premier: - Działania proponowane z powodzią przez PiS, przez nas, to zaproponowana już ustawa, która została skierowana do Sejmu, bardzo szybko i to my mobilizowaliśmy rządzących do tego, żeby oni realizowali swoje propozycje.

Biała Księga krytykuje reakcję rządu na powódź we wrześniu 2024 roku, zarzucając lekceważenie zagrożenia i skupienie się na propagandzie zamiast na realnym zarządzaniu kryzysowym. Zwraca uwagę na brak koordynacji działań oraz chaos panujący na terenach dotkniętych żywiołem.… pic.twitter.com/u2AaPAxvGM

— Mateusz Morawiecki (@MorawieckiM) September 28, 2024

- Zamiast ratować życie ludzkie, mienie ludzkie, Donald Tusk ratował swój wizerunek. Poziom tego wszystkiego należy przyrównać do poziomu Bronisława Komorowskiego z powodzi z 2010 roku. Ta sama formacja polityczna, takie same zachowania - stwierdził Mariusz Błaszczak na konferencji prasowej PiS w Sejmie.

- Pomoc doraźna w postaci zasiłku powodziowego i zasiłku pomocy społecznej, czyli 2+8, 8+2 dotarła już do około 40 tysięcy rodzin w województwie dolnośląskim to ponad 22 tysiące rodzin, w województwie lubuskim to ponad 100 rodzin, w województwie śląskim ta liczba przekroczyła już 3 tysiące rodzin, a w województwie opolskim blisko 12 tysięcy rodzin otrzymało takie wsparcie – stwierdziła Agnieszka Dziemianowicz-Bąk w części jawnej posiedzenia Rady Ministrów.