„Czas stworzyć nową konstytucję, na miarę tej 3 Maja, która będzie lepiej odpowiadać naszym czasom” – to główne przesłanie przemówienia Andrzeja Dudy, wygłoszonego w Zakopanem na tle Giewontu i w asyście górali, z którymi przyjechał dorożką z Krupówek. Duda zaproponował m.in. obowiązkowe referenda, jeśli zostanie zebrane co najmniej milion podpisów. Inne jego propozycje dotyczyły roli prokuratury i sposobu prowadzenia sejmowych debat.

Oto kluczowe propozycje nowej ustawy zasadniczej, nad którą prace Duda chciałby prowadzić po tym, jak zostanie prezydentem.

  • Obowiązkowe referendum, jeśli zostanie zebrane co najmniej milion podpisów.
  • Jeśli 1% obywateli uprawnionych do głosowania zbierze podpisy pod projektem obywatelskim, to Sejmu musi odbyć co najmniej 2 czytania takiego projektu, tak by „pochyliły się nad nimi komisje”.
  • Wprowadzenie podległości i odpowiedzialności rządu za prokuraturę. Duda stwierdził, że obecny model prowadzi do patologii, a niezależność prokuratury jest fikcją. „Skoro rząd odpowiada za bezpieczeństwo wewnętrzne, to niech odpowiada za prokuraturę”. Duda wspomniał tu o doniesieniach medialnych dotyczących zatrzymania śledztwa wobec Grabarczyka.
  • Wpisanie do nowej konstytucji ochrony lasów państwowych.
  • Zmiana zasad prowadzenia debat w Sejmie: lider opozycji miałby możliwość występowania zaraz po premierze w debatach, tak by obywatele mogli „zestawić poglądy”. Duda zapewniał, że ta propozycja będzie podtrzymana, nawet jeśli jesienią dojdzie do zmiany władzy.
  • Zwiększenie roli TK, tak by Trybunał mógł interweniować, gdy dochodzi do sporów. kompetencyjnych, takich jak między premierem Tuskiem a prezydentem Lechem Kaczyńskim
  • Wzmocnienie definicji suwerenności państwa w konstytucji. Jak powiedział kandydat PiS: „Jestem przekonany, że polska suwerenność powinna być w Konstytucji mocniej akcentowana, mocniej gwarantowana i silniej zabezpieczona”.
  • Modyfikacja Senatu (wprowadzenie do niego nowych środowisk, np. polonijnych). Duda stwierdził, że nie jest zwolennikiem likwidacji Senatu.

Duda dodał, że nową konstytucję powinni stworzyć ludzie starszego pokolenia z ludźmi młodymi, dla których oczywiste są rzeczy takie jak członkostwo Polski w UE i NATO. Wystąpienie było ostatnim punktem wizyty Dudy w Zakopanem.

Propozycje Dudy dotyczące referendów będą z całą pewnością odczytane jako próba zwrócenia się m.in. do elektoratu Pawła Kukiza. Ale mają dużo szerszy charakter: są bezpośrednio powiązane z programem kandydata, jak i jego politycznym przekazem w tej kampanii.

Fot. Sztab Andrzeja Dudy