Od 1 stycznia 2023 roku nastąpi odejście od WIBOR-u jako wskaźnika stanowiącego podstawę obliczania oprocentowania kredytów. Podstawowym wariantem, zakładanym przez rząd i KNF jest wspólne wypracowanie wskaźnika przez GPW Benchmark i sektor bankowy – jeśli się to nie uda na czas, przyjęty będzie wskaźnik Polonia.

– Zastąpienie WIBOR-u stawką Polonia nie jest wariantem bazowym. To sceniariusz awaryjny na wypadek, jeśli sektor bankowy nie wypracuje odpowiednio wcześnie sposobu tranzycji na wskaźnik opracowany przez GPW Benchmark. Przejście właśnie na ten wskaźnik jest wariantem bazowym – mówił Jacek Jastrzębski, przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) w rozmowie z MArkiem Chądzyńskim na konferencji Impact’22 w Poznaniu.

– Jeśli nie uda się tego zrobić wystarczająco szybko, by odejść od WIBOR-u od 1 stycznia 2023 roku, przejdziemy na stawkę Polonia – mówi szef KNF.

Zgodnie z pierwotnym harmonogramem WIBOR i tak miał zostać wycofany z rynku, ale dopiero w 2025 roku. Jednak radykalne podwyżki stóp procentowych, które przekładają się na duży wzrost WIBOR-u przyspieszają prace nad stworzeniem nowego wskaźnika.

Jastrzębski w Poznaniu wskazywał także:

– Tendencja do zastępowania wskaźników takich jak WIBOR wskaźnikami opartymi na stawkach typu overnight nie jest tylko polskim trendem. Odejście na rzecz takiej stawki od WIBOR-u i tak by nastąpiło, a teraz będzie przyspieszone.

Następca WIBOR-u: o co chodzi

WIBOR to stawka służąca do obliczania oprocentowania kredytów. Ze względu na jej znaczącą zmienność i zależność od wysokości stóp procentowych, ostatnio obserwujemy gwałtowny wzrost rat kredytów hipotecznych.

W związku z tym, tak jak informowaliśmy w tym artykule, plany rządu w ramach pomocy dla kredytobiorców spłacających hipoteki zakładają szybsze niż wcześniej planowane odejście od WIBOR-u.

Jeśli środowisko bankowe wspólnie z administratorem wskaźników same nie ustalą odpowiednio wcześnie, jak zastąpić WIBOR – tak by zdążyć odejść od niego w nowych umowach od 1 stycznia 2023 roku – to podstawą dla nowego wskaźnika byłaby stawka Polonia. Polonia to średnie oprocentowanie depozytów over-night, jakie składają u siebie nawzajem banki.

Z kolei według informacji 300Gospodarki, jeśli chodzi o bezpośredniego następcę WIBOR-u, który ma opracować GPW Benchmark, typowany jest WIRD – Warszawski Indeks Rynku Depozytowego. To średnia stawka procentowa depozytów over-night, jakie składają banki, instytucje finansowe i duże przedsiębiorstwa.

Według administratora, czyli GPW Benchmark, wskaźnik ten jest nie tylko niższy od trzymiesięcznego i sześciomiesięcznego WIBOR, na których banki opierają dziś liczenie odsetek, ale także od stawki Polonia publikowanej przez NBP.

We wtorek 10 maja rząd przyjął projekt ustawy, określający szczegółowo zasady pomocy kredytobiorcom, w tym właśnie odejście od WIBOR-u od 2023 roku – informowaliśmy o tym w tym artykule.

WIRD: czemu nie można przyjąć go od razu?

Głównym powodem, dla którego rozważana jest stawka Polonia jako alternatywny, awaryjny wskaźnik jest to, że WIRD jako taki nie mógłby być bezpośrednio zastosowany w umowach kredytowych, bo jest stawką krótkoterminową.

Ale na jego bazie można stworzyć indeks, który posłuży jako baza dla oprocentowania kredytów na podobnej zasadzie, jak w przypadku stawki SARON, która zastąpiła z początkiem tego roku LIBOR przy ustalaniu oprocentowania np. kredytów frankowych.

Ze stawki over-night można wyliczyć na przykład indeks stawki trzymiesięcznej używając do tego metodę procentu składanego.

W tym celu konieczne są jednak odpowiednie wyliczenia, opracowanie metodologii i wdrożenie nowego wskaźnika przez sektor bankowy.

Co istotne, z symulacji sporządzonych przez GPW Benchmark wynika, że indeks oparty na WIRD byłby niższy nie tylko od dzisiejszych WIBOR-ów, ale także od podobnego indeksu stworzonego na Polonii. Administrator przeprowadził wyliczenia na podstawie danych z ostatnich pięciu lat i w całym tym okresie WIRD (a także WIRF) były wyraźnie niższe niż stawka podawana przez NBP.

Według naszych informacji nowe wskaźniki GPW Benchmark będzie publikować od 17 lub 18 maja. Spółka rozpoczyna właśnie konsultacje z sektorem finansowym metodologii opracowywania stawek.