– Udzielenie zgody, odmowa udzielenia zgody albo brak zajęcia przez Prezydenta RP stanowiska w przedmiocie odwołania Prokuratora Krajowego nie ma doniosłości prawnej. Akt odwołania Prokuratora Krajowego będzie skuteczny z chwilą jego podjęcia przez Prezesa RM – napisano w opinii prawnej Marka Chmaja, która wpłynęła do Kancelarii Senatu.
*****
– Konstytucja RP nie przyznaje Prezydentowi żadnych uprawnień w sferze kształtowania obsady urzędów czy to Prokuratora Generalnego, czy Prokuratora Krajowego. Za działania prokuratury odpowiedzialność ponosi natomiast Rada Ministrów, co jest konsekwencją określonej w art. 146 ust. 4 pkt 7 Konstytucji RP kompetencji do zapewniania bezpieczeństwa wewnętrznego państwa oraz porządku publicznego. Niedopuszczalne jest przyznanie Prezydentowi RP, w drodze ustawy zwykłej, kompetencji do samodzielnego (decydującego) wpływania na obsadę stanowisk w przypadkach innych, niż wyraźnie wymienionych w art. 144 ust. 3 Konstytucji RP.
– Artykuł 14 § 1 ustawy – Prawo o prokuraturze warunkuje odwołanie Prokuratora Krajowego przez Prezesa RM od wyrażenia zgody przez Prezydenta RP. Z uwagi na treść ww. przepisów Konstytucji, akt wyrażenia bądź odmowy wyrażenia zgody, dla swojej skuteczności, musiałby być uzależniony od kontrasygnaty Prezesa RM. Przepis jest zatem obarczony wadą logiczną (pętlą), która uniemożliwia jego prawidłowe i racjonalne stosowanie. Z powyższych względów, art. 14 § 1 pr.prok. w zakresie, w jakim uzależnia skuteczność odwołania Prokuratora Krajowego od wyrażenia przez Prezydenta RP zgody, jest sprzeczny z zasadą prawidłowej legislacji i określoności prawa (art. 2 Konstytucji RP).
– Organy władzy publicznej, w tym Prezes RM, są uprawnione do bezpośredniego stosowania Konstytucji RP, co jest konsekwencją art. 8 ust. 2 Konstytucji. Artykuł 14 § 1 pr.prok. w zakresie, w jakim wprowadza warunek uzyskania zgody Prezydenta RP dla skuteczności odwołania Prokuratora Krajowego przez Prezesa RM, jest wprost sprzeczny z ww. normami wyższego rzędu. Z tego względu, warunek ten należy traktować jako nieistniejący (niewiążący).
– Co za tym idzie, odwołanie Prokuratora Krajowego, w świetle art. 14 § 1 pr.prok. stosowanego w zakresie niesprzecznym z Konstytucją RP, następuje wskutek aktu odwołania, dokonywanego przez Prezesa RM, na wniosek Prokuratora Generalnego.
– Udzielenie zgody, odmowa udzielenia zgody albo brak zajęcia przez Prezydenta RP stanowiska w przedmiocie odwołania Prokuratora Krajowego nie ma doniosłości prawnej. Akt odwołania Prokuratora Krajowego będzie skuteczny z chwilą jego podjęcia przez Prezesa RM.