- Sytuacja finansowa JST nadal znajduje się pod wpływem zmian wprowadzonych w 2022 przez Polski Ład, które przełożyły się na spadek wpływów z PIT do budżetu centralnego i tym samym spadek dochodów JST z tytułu udziałów w tym podatku. Szczególnie odczuły to samorządy o wysokim znaczeniu podatku PIT w strukturze dochodów własnych.
- Dochody całego sektora JST w 1h23 wzrosły słabiej niż wydatki (odpowiednio o 0,8% i o 6,9% r/r), co przełożyło się na znaczne (o 66% r/r) obniżenie nadwyżki budżetowej do 4,9 mld zł. W samorządach mocno odbiły inwestycje – w 1h23 zwiększyły się o 55,9% r/r, a w całym 2023 mają być prawie 2 razy większe niż w 2022, m.in. dzięki licznym programom rządowym.
- I choć samorządy zamknęły 1h23 na plusie, to dla wielu jednostek, szczególnie miejskich, domknięcie budżetów w 2023 może być trudne. Przy dodatnim wyniku operacyjnym na poziomie całego sektora JST (14,9 mld zł), aż 18% samorządów (tj. 519 jednostek) wykazało deficyt bieżący w 1h23, a więc znacznie więcej niż w 1h22 i w 2022 (3%). Na koniec 2023 udział JST z ujemnym wynikiem będzie prawdopodobnie mniejszy, czemu będą sprzyjać dodatkowe środki w wys. 14,3 mld zł, które zostaną przekazane JST jeszcze w 2023, jednak dla wielu samorządów mogą one okazać się niewystarczające.
- O bieżących problemach JST i perspektywach krótkoterminowych napisaliśmy więcej w Raporcie Rocznym 2022. Opublikowany niedawno projekt budżetu na 2024 zakłada zwiększenie wpływów JST z PIT i CIT oraz subwencji o 27% w 2024. Jednocześnie trwają prace nad reformą finansów JST, która ma ustabilizować dochody sektora w ujęciu wieloletnim
TEKST PARTNERSKI